Τα φυτά χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους προκειμένου να κατορθώσουν τον πολλαπλασιασμό τους. Αυτή η εκπληκτική ικανότητα των φυτών προσφέρει μοναδικές δυνατότητες σε έναν κάτοχο κήπου ώστε τεχνητά να διενεργήσει ο ίδιος αυτόν τον πολλαπλασιασμό.
Εκτιμούμε ότι πρακτικά ο πιο εύκολος και απλός εν γένει σε γλάστρα τρόπος που μπορεί να εξασφαλίσει την επιτυχία των πολλαπλασιαστικών διαδικασιών σε ερασιτεχνικό επίπεδο είναι η τεχνική με μόσχευμα φυτικού ιστού (πχ βλαστού ή φύλλου). Το μόσχευμα είναι ένα κατάλληλο κομμάτι αποσπασμένο από κάποιο μητρικό φυτό το οποίο θα λειτουργήσει σαν πρώτη ύλη για να αναδημιουργηθεί ένα θυγατρικό φυτό με συνήθως παρόμοια χαρακτηριστικά γνωρίσματα ως προς το μητρικό. Κατά κανόνα η όλη εργασία επιχειρείται με απλά μέσα την άνοιξη ώστε το μόσχευμα να ριζοπιάσει μετά από κάποιο διάστημα του οποίου η χρονική διάρκεια εξαρτάται από το είδος του φυτού που πολλαπλασιάζει κάποιος.
Για τον πολλαπλασιασμό αποκόπτεται τις πρωινές ώρες με αιχμηρή λεπίδα ένα κατάλληλο τμήμα φυτικού ιστού όπως για παράδειγμα κάποιο κορυφαίο κομμάτι βλαστού ή κλαδιού ή κάποιο τμήμα κορμού (πχ στη διεφφεμπάχια) λίγο πιο κάτω από έναν κόμβο ο οποίος φέρει φύλλο. Εάν το μόσχευμα δεν τοποθετηθεί αμέσως στο εδαφικό υπόστρωμα πρέπει μόλις αποκοπεί να εμβαπτιστεί η βάση του σε νερό μακριά από τη ζέστη ή την απ’ ευθείας έκθεση στην έντονη ηλιακή ακτινοβολία.
Για τη φύτευση του μοσχεύματος πρέπει να αραιωθούν τα υπάρχοντα φύλλα ώστε να περιοριστούν οι απώλειες ύδατος οι οποίες δεν είναι εύκολο να αναπληρωθούν εξ αιτίας ελλείψεως ριζικού συστήματος. Το εδαφικό υπόστρωμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι δυνατόν να το προμηθευτεί κάποιος από την αγορά ή μπορεί να το δημιουργήσει. Μία συνταγή τέτοιου μείγματος γενικής χρήσεως υποδεικνύει το ανακάτεμα ξανθιάς τύρφης και ποταμίσιας άμμου ή περλίτη σε αναλογία ένα προς ένα (1:1).
Το μόσχευμα βυθίζεται με την κομμένη βάση του μέσα στο υπόστρωμα σε βάθος που θα καλύπτει τουλάχιστον έναν κόμβο ή μάτι. Θα μπορούσε σε αυτή τη φάση να χρησιμοποιηθεί και μία κατάλληλη ορμόνη ριζοβολίας για ξυλοποιημένα ή όχι μοσχεύματα. Το δοχείο που περιέχει το χώμα με το μόσχευμα πρέπει να μην είναι δυσανάλογα μεγάλο προς το μόσχευμα, να διαθέτει οπές για αποφυγή συγκρατήσεως νερού και τοποθετείται σε έναν χώρο όπου υπάρχει λίγο φως χωρίς να εκτίθεται στον ήλιο, αρκετή ατμοσφαιρική υγρασία (άνω 50%) και ιδανική θερμοκρασία μεταξύ είκοσι και είκοσι πέντε βαθμών Κελσίου. Εκεί ποτίζεται περιοδικά ελαφρώς με σκοπό να μην ξεραθεί το χώμα, αλλά να παραμένει λίγο νοτισμένο. Θα μπορούσε κάποιος για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να περιβάλλει το χώρο του μοσχεύματος στο δοχείο με ένα διαφανές πλαστικό που έχει λίγες τρύπες για να αερίζεται και να μην σαπίσει το υπό ανάπτυξη φυτό.
Με αυτές τις προϋποθέσεις αυξάνεται η πιθανότητα να ριζοπιάσει το μόσχευμα το οποίο κάποια στιγμή μελλοντικά θα αρχίσει να φουσκώνει τουλάχιστον έναν οφθαλμό με σκοπό να βλαστήσει οπότε αφαιρείται το διαφανές πλαστικό και λιπαίνεται ελαφρά με μικρή ποσότητα από ισορροπημένο λίπασμα το οποίο περιέχει και ιχνοστοιχεία. Μετά από έναν μήνα περίπου θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την πρώτη μεταφύτευση σε καλό χώμα για να ενδυναμωθούν οι νέες ρίζες, ενώ σταδιακά μπορεί να μεταφέρεται το δοχείο σε πιο φωτεινές θέσεις, αλλά καλύτερα να αποφεύγεται η απ’ ευθείαςΒλάστηση οφθαλμού μοσχεύματος τριανταφυλλιάς συχνή έκθεση στον ήλιο μέχρι το μόσχευμα να ενδυναμωθεί πλήρως.
Αξίζει να τονίσουμε ότι υπάρχουν κάποια φυτά όπως για Άνθος από μαγνώλια magnolia grandiflora παράδειγμα η μαγνόλια μεγανθής (Magnolia grandiflora) ή ο ελαίαγνος από τα οποία για μόσχευμα μπορεί να αποκοπεί ένα κλαδί ή βλαστός περίπου δεκαπέντε εκατοστών κατά το τέλος του θέρους. Όλα τα κατώτερα φύλλα χρειάζεται να αφαιρούνται και τα τελευταία ανώτερα κόβονται όλα στη μέση. Η κατώτερη περιοχή της αποκοπής του κλαδιού σχίζεται προσεκτικά με μία αιχμηρή λεπίδα για ελάχιστα εκατοστά και τελικά ακολουθείται φυσικά η παραδοσιακή διαδικασία φυτεύσεως την οποία προγράψαμε με τη διαφορά ότι κάποια μοσχεύματα χρειάζονται περισσότερο χρόνο σε σχέση με αντίστοιχα άλλων φυτών ώστε να ριζοπιάσουν καλά. Ελαίαγνος πανασέ
Βεβαίως, δεν είναι δυνατό να λησμονήσουμε ότι υπάρχουν μοσχεύματα φύλλου για φυτά όπως η μπιγκόνια, η σανσεβιέρια ή το ζαμιοκούλκας. Φύλλο μόσχευμα ζαμιοκούλκας Ο μίσχος του φύλλου μπορεί να λειτουργήσει σαν εφαλτήριο γενέσεως νέου φυτού (πχ ζαμιοκούλκας), οπότε όταν καλυφθεί με λίγο χώμα να βλαστήσει. Επίσης, είναι δυνατό να τεμαχιστεί ένα φύλλο (πχ σανσεβιέρια) βυθίζοντας πλαγιαστά λίγο τα κομμάτια στο χώμα και στη συνέχεια καλύπτοντας με το διαφανές πλαστικό σε σκιερό χώρο. Τέλος, ολόκληρο το φύλλο εάν τοποθετηθεί στο εδαφικό υπόστρωμα είναι ικανό να ριζοπιάσει στην κάτω επιφάνεια δημιουργώντας νέο φυτό (πχ μπιγκόνια).
Πηγή: www.anthanassa.gr
