Η τεχνική του bonsai έχει την βάση της στην κινεζική και την ιαπωνική φιλοσοφία και έχει σαν στόχο της, την τοποθέτηση φυτών μέσα στο σπίτι, δημιουργώντας ένα φυσικό περιβάλλον μέσα σε αυτό.

Bonsai στην Ιαπωνική γλώσσα σημαίνει «φυτεμένο σε γλάστρα», αποτελείται δηλαδή από τις λέξεις bon που σημαίνει γλάστρα και sai που σημαίνει φυτεύω.

Οι ακριβείς αρχές που ξεκίνησε η τεχνική του bonsai είναι πολύ παλιές. Θεωρείτε ότι ξεκίνησε από την Κίνα πριν 1500 χρόνια ενώ το πιο παλιό ιαπωνικό δείγμα υπάρχει σε ζωγραφικό πίνακα που χρονολογείται από το 1200μ.Χ. περίπου. Παγκοσμίως έγινε γνωστό στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι κινέζοι ήταν από τους πρώτους λαούς που έμαθαν να εκτιμούν τη φυσική ομορφιά που υπήρχε γύρω τους, και αυτό το έδειχναν μέσα από όλες τις τεχνικές, όπως της ζωγραφικής, της γλυπτικής κ.α.

Η Κίνα είχε την πιο πυκνή χλωρίδα και αξιοζήλευτη βλάστησης σε βουνά και πεδιάδες. Οι Κινέζοι ανέκαθεν προσπαθούσαν να μιμηθούν αυτήν την φύση και να την φέρουν κοντά τους και μέσα στα σπίτια τους. Παραδοσιακά υπάρχουν δύο βασικές σχολές για την δημιουργία και την συντήρηση των bonsai. Η μια αναπτύχτηκε στην Βόρεια Κίνα, όπου θεωρεί ότι για να δημιουργηθεί ένα bonsai χρειάζεται ειδικές τεχνικές και φροντίδες, δηλαδή η τοποθέτηση συρμάτων ή βαριδιών για να δοθούν περίεργα σχήματα στα κλαδιά και στον γενικό κορμό του δέντρου. Η άλλη δημιουργήθηκε στον Νότο όπου και ονομάζεται Lignan πιστεύει ότι τέτοιες μέθοδοι λειτουργούν αντίθετα με την φύση και προτιμά να παρέμβει ελάχιστα. Απλά θεωρεί ότι πρέπει να το αφήσεις να μεγαλώσει μόνο του και μετά να το κλαδέψεις, επιτρέποντας έτσι στο δέντρο να μεγαλώσει με φυσικό τρόπο.

Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα στην Ιαπωνία τα bonsai τα μαζεύουν από τους απότομους γκρεμούς και τις κορυφές των βουνών. Οι δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν εκεί έκανα τα δέντρα να βγουν παραμορφωμένα, με ελάχιστο ύψος και να φαίνονται μεγαλύτερα από την ηλικία τους. Όμως η απομάκρυνση τους από τις συγκεκριμένες περιοχές έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να επιβιώσουν στις συνθήκες της πόλης. Εξαιτίας αυτού προτιμήθηκαν άλλες μέθοδοι για την δημιουργία των bonsai.

Οι βασικές μέθοδοι ξεκινούν από σπόρο, από έτοιμα δενδρύλλια και από μοσχεύματα. Τα bonsai τα ταξινομούμε ανάλογα με το μέγεθος, την μορφή και το σχήμα του κορμού. Σαν βάση αποτελούν τα bonsai μινιατούρες που είναι μικρότερα από 18cm και φτάνουν μέχρι 68cm και παραπάνω. Όσο για την μορφή υπάρχουν πολλές κατηγορίες ταξινόμησης όπως είναι η chokkan (τυπική όρθια), η shakan (κεκλιμένη) και η kengai (καταρράκτης). Φυσικά την μορφή που θα δοθεί στο κάθε δενδρύλλιο την καθορίζει ο τεχνίτης του συγκεκριμένου bonsai.

Εκείνο που τα χαρακτηρίζει είναι το μικρό τους μέγεθος. Για να διατηρηθεί αυτό το μικρό μέγεθος είναι απαραίτητη μια γλάστρα μικρή και με ιδιαίτερο μικρό βάθος και αυτό για τον λόγο ότι δεν πρέπει το φυτό να αναπτύξει τις ρίζες του, παίρνοντας μεγαλύτερες ποσότητες τροφής.

Δεν είναι όμως καθόλου δύσκολη διαδικασία για κάποιον να καλλιεργήσει και να φροντίσει ένα bonsai. Αρχικά θα πρέπει να προσέξει το έδαφος. Θα πρέπει αν έχει την ιδανική υγρασία. Οι ρίζες θα πρέπει να είναι σε θέση να απορροφήσουν την υγρασία που χρειάζονται, αλλά αν είναι μόνιμα υγρό το πιο πιθανόν είναι να σαπίσουν.

Για να δημιουργήσουμε μόνοι μας το εδαφικό μίγμα θα χρειαστούμε  ίσες ποσότητες άμμου, τύρφης και χώματος. Στην συνέχεια φυτέψτε το όπως θα κάνατε με οποιοδήποτε άλλο φυτό.

Νερό με το μέτρο

Την Άνοιξη τα φυλλοβόλα και τα αειθαλή bonsai τα ποτίζουμε μια φόρα την ημέρα και κυρίως της πρωινές ώρες, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες δύο με τρεις φορές την ημέρα. Το φθινόπωρο και τον χειμώνα ποτίζουμε τις ηλιόλουστες μέρες μια φόρα την μέρα.

Οι τρόποι που μπορείτε αν τα ποτίζεται είναι, είτε ψεκάζοντας από ψηλά στην κόμη του φυτού, μέχρι να στάζει νερό από τις τρύπες της γλάστρας, είτε βυθίζοντας την γλάστρα σε μια λεκάνη με νερό αφήνοντας το για 20΄.

Διαλέγοντας γλάστρα

Σε μια ορθογώνια ή ελλειψοειδή γλάστρα, το δέντρο τοποθετείτε κοντά στο κέντρο και σε απόσταση που να είναι ίση με το 1/3 του συνόλου της γλάστρας. Στην περίπτωση όμως που η γλάστρα είναι στρογγυλή, τετράγωνη ή εξάγωνη το δέντρο τοποθετείται ακριβώς στο κέντρο.

Αρχικά, τοποθετήστε λίγο χώμα στον πάτο της γλάστρας. Τοποθετήστε το φυτό στο κέντρο ή κοντά σε αυτό, σύμφωνα με τις αποστάσεις που αναφέρθηκαν, ώστε οι ρίζες να είναι ελεύθερες και όχι η μια πάνω στην άλλη. Στην συνέχεια κρατώντας με το ένα χέρι το φυτό με το άλλο προσθέτετε χώμα, ώστε αυτό να κατανέμετε ομοιόμορφα σε όλη την γλάστρα καλύπτοντας όλες τις ρίζες χωρίς να υπάρχουν κενά.


Τα bonsai μπορεί να γίνουν με οποιοδήποτε δέντρο και αναπτύσσονται σε μικρές κεραμικές γλάστρες, μέσα από συστηματικό και αυστηρό κλάδεμα. Έτσι μετατρέπεται σε έργο τέχνης.  Με την κατάλληλη φροντίδα μπορούν να ζήσουν εκατοντάδες χρόνια.

Το βασικό στην τέχνη του bonsai είναι να κατορθώσετε μια απομίμηση της πραγματικότητας. Έτσι το δέντρο μινιατούρα θα μοιάζει πραγματικά με τα δέντρα που βρίσκονταν στις βουνοκορφές των βουνών, παραμορφωμένα, δείχνοντας πολύ πιο μεγάλα από την ηλικία τους.

Το να καλλιεργείς και να φροντίζεις ένα bonsai είναι μια χαλαρωτική και ξεκούραστη διαδικασία, δίνοντας στο καθένα από μας την ψυχική υγεία που χρειάζεται. Μέσα από την συγκεκριμένη τεχνική μαθαίνουμε την υπομονή, μια αρετή που στις μέρες που διανύουμε μας χρειάζεται. Η υπομονή είναι μια αρετή που μας κάνει να γινόμαστε καλύτεροι κάθε μέρα, γιατί δεν περιμένουμε τα γρήγορα αλλά εφήμερα αποτελέσματα. Η τέχνη του bonsai μπορεί, να βοηθήσει το σύγχρονο άνθρωπο να εναρμονιστεί καλυτέρα με την φύση και να γίνει πιο ευτυχισμένος, αναπτύσσοντας πολλές αρετές.

Πηγή: www.gardenmagazine.gr