Οι κάθετοι κήποι αποτελούν μία από τις πιο καινοτόμες και δημοφιλείς τάσεις στο χώρο της αρχιτεκτονικής και του Landscape Design παγκοσμίως. Εμφανίστηκαν πρόσφατα ως μία από τις πλέον ενδεδειγμένες, καλαίσθητες και οικολογικές λύσεις για το αστικό τοπίο.
Με τον όρο «κάθετος κήπος» εννοούμε τη φύτευση πάνω στις κάθετες επιφάνειες των κτιρίων. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με φυτοδοχεία τα οποία στηρίζονται στον τοίχο του κτιρίου, είτε με ένα εξειδικευμένο σύστημα, το οποίο περιλαμβάνει έναν ανθεκτικό μεταλλικό σκελετό, ένα φύλλο PVC, μη βιοαποικοδομήσιμες μεμβράνες και μία ποικιλία φυτών τα οποία προσαρτώνται σε αυτές. Και στις δύο μεθόδους εφαρμόζεται σύστημα αυτόματης άρδευσης για την ομαλή ανάπτυξη των φυτών και την εξοικονόμηση νερού αφού παρέχεται και η δυνατότητα ανακύκλωσής του.
Εκτός από τα πλεονεκτήματα κάθε νευρώνα πρασίνου σε μία πόλη, όπως η απορρόφηση των ρύπων, η παραγωγή οξυγόνου και η μείωση της θερμοκρασίας, ένας κάθετος κήπος συμβάλλει και στην ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου. Λειτουργεί σαν υλικό θερμομόνωσης και ηχομόνωσης. Θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως «φυσικό κλιματιστικό», αφού έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών έδειξε, ότι στα δωμάτια που εφάπτονται με τη φύτευση η θερμοκρασία πέφτει 5-6ºC κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Επιπλέον, οι κάθετοι κήποι λειτουργούν και ως εργαλείο διαφοροποίησης των κτιρίων από την αστική ομοιομορφία, μεταλλάσσοντας τη νεκρή και μονότονη επιφάνεια του τσιμέντου σε μία ζωτική πράσινη επιφάνεια που εναλλάσσεται μαζί με τις εποχές του χρόνου!
Τι προσφέρουν οι «κάθετοι κήποι»
Καλύπτοντας την επιφάνεια του τοίχου με φυτά, θα έχουμε οφέλη τόσο για το σπίτι όσο και για το ευρύτερο περιβάλλον μας:
● Βελτιώνεται η ποιότητα του αέρα, επειδή τα φυτά συγκρατούν τα αιωρούμενα σωματίδια και τη σκόνη.
● Μειώνεται η θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
● Μειώνεται η θερμοκρασία στο εσωτερικό του κτιρίου.
● Απορροφάται ποσότητα βροχής, οπότε και γίνεται καλύτερη διαχείριση των ομβρίων υδάτων και μειώνονται οι πλημμύρες.
● Τα φυλλώματα απορροφούν τους ήχους, περιορίζοντας τις επιπτώσεις της ηχορύπανσης.
● Προστατεύεται το ίδιο το κτίριο από τη φθορά του χρόνου.
● Τα κτίρια γίνονται πιο όμορφα.
Πώς θα καλύψετε τους τοίχους με φυτά
● Ο πιο απλός τρόπος είναι να επενδύσετε τους τοίχους με αναρριχώμενα. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να έχετε στη διάθεσή σας χώμα, είτε στο έδαφος είτε σε δοχεία. Φυτεύετε αναρριχητικά που έχουν τη δυνατότητα να στηρίζονται μόνα τους (όπως ο κισσός ή ο παρθενόκισσος) ή υποβοηθούμενα από στηρίγματα και πλέγματα. Στους σκιερούς τοίχους, όπου μπορεί να παρουσιαστεί πρόβλημα υγρασίας, προτιμήστε να φυτέψετε φυλλοβόλα φυτά, που το χειμώνα αφήνουν τον τοίχο γυμνό και εκτεθειμένο στην ακτινοβολία.
● Άλλος τρόπος για να «πρασινίσετε» τις κάθετες επιφάνειες είναι να διαμορφώσετε υποδοχές στον τοίχο, ώστε να δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή για τη φύτευση. Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται συνήθως σε τοίχους στήριξης. Σε αυτή την περίπτωση, δημιουργούνται ανοίγματα (ζαρντινιέρες) σε διάφορα σημεία του τοίχου, εγκαθίσταται σύστημα αυτόματου ποτίσματος και, στη συνέχεια, τοποθετείται το χώμα και τα φυτά.
● Αν θέλετε να καλύψετε κολόνες ή άλλα κάθετα στοιχεία, μπορείτε να εγκαταστήσετε ειδικά κασπό, μέσα στα οποία θα βάλετε ειδικές γλάστρες. Στις γλάστρες αυτές τοποθετείται χώμα συγκεκριμένης σύστασης, για να είναι ελαφρύ, ενώ το πότισμα γίνεται συνήθως αυτόματα. Θα πρέπει, σε αυτή την περίπτωση, να είστε αρκετά προσεκτικοί στον τρόπο της στήριξης και στην αντοχή της κατασκευής που θα τοποθετήσετε. Τα τελευταία χρόνια, με αυτή τη μέθοδο έχουν διακοσμηθεί κολόνες φωτισμού σε αρκετούς δήμους της Αττικής.
● Μπορείτε, επίσης, να δημιουργήσετε ανθισμένες ανθοστήλες με ειδικές γλάστρες που υπάρχουν στην αγορά. Πρόκειται για γλάστρες που τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη, δημιουργώντας έναν πύργο. Σε αυτό το σύστημα, τοποθετείται χώμα και στη συνέχεια γίνεται η φύτευση. Οι γλάστρες μπορεί να ποτίζονται αυτόματα και προσφέρονται για τη δημιουργία διάφορων φυτικών συνθέσεων, αφού συνήθως έχουν αρκετά επίπεδα. Το σύστημα χρησιμοποιείται συνήθως για τη φύτευση φράουλας, αλλά δίνει τη δυνατότητα και για άλλες διακοσμητικές φυτεύσεις.