Δυσθεώρητες αυξήσεις στη φορολογία των τσιγάρων και του λεπτοκομμένου καπνού για στριφτά τσιγάρα περιλαμβάνονται, σύμφωνα με πληροφορίες, στο πακέτο των έμμεσων φόρων που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή.

Η νέα αυτή φοροεπιδρομή εκτιμάται ότι θα εξοντώσει τη νόμιμη αλυσίδα καπνικών προϊόντων, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, καθώς έχουν, ήδη, υπάρξει επτά αλλεπάλληλες και αιφνίδιες αυξήσεις του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καπνικά προϊόντα μέσα σε διάστημα έξι ετών.

Ως αποτέλεσμα, τα προϊόντα του κλάδου έχουν αναδειχθεί στο πλέον υπερφορολογημένο προϊόν στην Ελλάδα, με τη φορολογία να αποτελεί:

    το 87% της Μέσης Λιανικής Τιμής στον λεπτοκομμένο καπνό
    το 83% της Μέσης Λιανικής Τιμής στα τσιγάρα

Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, ιδιαίτερα έπειτα από τη δραματική αλλαγή στη δομή του φόρου που πραγματοποιήθηκε το 2012, ο καπνικός κλάδος, που παρόλα αυτά παραμένει ένας από τους πιο παραγωγικούς της ελληνικής οικονομίας, αποδίδοντας το 7% των συνολικών ετήσιων δημοσίων φορολογικών εσόδων, έχει φτάσει στο ύστατο σημείο αντοχής του. Οι ανωτέρω αυξήσεις πυροδότησαν επίσης μια σειρά από σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές παρενέργειες, με προεξάρχουσα αυτών τη δημιουργία κουλτούρας υπέρ της κατανάλωσης παράνομα διακινούμενων προϊόντων και τη συνεπαγόμενη έκρηξη του λαθρεμπορίου. Ειδικότερα:

-Από το 2013 εκτινάχθηκε το παράνομο εμπόριο χύμα καπνού, που εκτιμάται σήμερα σε 500 τόνους ετησίως.

-Το 2015, τα παράνομα τσιγάρα έφτασαν να αντιστοιχούν στο 22%, έναντι μόλις 3% το 2009.

Σημειώθηκε ραγδαία αύξηση στα "παράνομα λευκά" - τσιγάρα που κατασκευάζονται για να διατίθενται αποκλειστικά δια της λαθραίας οδού - τα οποία αποτελούν σήμερα την ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία παράνομων τσιγάρων, αγγίζοντας το 57%.

Ως αποτέλεσμα, συρρικνώθηκε δραματικά ολόκληρη η αλυσίδα της νόμιμης αγοράς, η οποία μέχρι σήμερα έχει απολέσει το 50% της αξίας της:
Από το 2010, έκλεισαν 10.000 σημεία πώλησης, γεγονός που μεταφράζεται σε απώλεια για το κράτος του τζίρου και των εσόδων από τη φορολογία που κατέβαλαν.

10.000 ιδιοκτήτες και οι οικογένειές τους οδηγήθηκαν στην ανεργία, ουσιαστικά δίνοντας, με την εκτίναξη του λαθρεμπορίου, τη θέση τους στο οργανωμένο έγκλημα.

Το χειρότερο όλων σε αυτή την αποδεδειγμένα πλέον λάθος συνταγή είναι ότι όλες αυτές οι οδυνηρές θυσίες στον βωμό των δημοσίων εσόδων δεν έχουν και δεν θα έχουν κανένα απολύτως αντίκρισμα, καθώς τα έσοδα που μπαίνουν στα ταμεία του κράτους από τα καπνικά προϊόντα συρρικνώνονται διαρκώς:

    Το διάστημα 2009-2015, στο οποίο οι φόροι αυξήθηκαν κατά 58%, τα έσοδα από τους φόρους του καπνού μειώθηκαν κατά 6,5%.
    Μόνο το 2014, τα διαφυγόντα έσοδα από το λαθρεμπόριο καπνικών ανήλθαν σε 740 εκατ. ευρώ.

Κι ενώ το 2015 είναι η πρώτη χρονιά που η αγορά έδειξε σημάδια σταθεροποίησης, τώρα βρισκόμαστε ξανά στα πρόθυρα μιας νέας συρρίκνωσής της και ενός νέου "φαύλου κύκλου", του οποίου οι παρενέργειες, με βάση τα δεδομένα, θα είναι πιο αισθητές από ποτέ.

Ο λεπτοκομμένος καπνός
Η τιμή ενός φακέλου λεπτοκομμένου καπνού είναι ήδη προγραμματισμένο να αυξηθεί σε υψηλά επίπεδα, εξαιτίας της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις συσκευασίες των καπνικών, η οποία καθορίζει την ελάχιστη ποσότητα που θα μπορεί να περιέχει μία συσκευασία λεπτοκομμένου καπνού στα 30γρ (σε ισχύ από 20.5.2016). Μια οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση του φόρου στον καπνό για στριφτά τσιγάρα, θα ανεβάσει τις τιμές της εν λόγω κατηγορίας σε επίπεδα δυσθεώρητα και ανυπόφορα για τον καταναλωτή.

Σύμφωνα με υπολογισμούς, οι ανωτέρω προσαυξήσεις αναμένεται να οδηγήσουν την τιμή για έναν φάκελο καπνού κοντά στα 10 ευρώ! Μια τέτοια υπέρογκη άνοδος της τιμής του λεπτοκομμένου καπνού θα ενίσχυε περαιτέρω την κουλτούρα κατανάλωσης λαθραίων προϊόντων, κυρίως του "χύμα" καπνού, οδηγώντας σε μεγάλες απώλειες όγκου πωλήσεων. Το γεγονός αυτό θα δώσει τη χαριστική βολή στη νόμιμη αλυσίδα και θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ στα προσδοκώμενα δημόσια έσοδα, καθώς ο λεπτοκομμένος καπνός συνεισφέρει το 1% των συνολικών ετήσιων δημοσίων φορολογικών εσόδων, πόσο που ισοδυναμεί με 700 εκατ. ευρώ. Όσο για τον καταναλωτή, τα φορολογικά μέτρα που έπονται προβλέπεται ότι θα πλήξουν και θα αποδυναμώσουν ακόμα περισσότερο την ήδη μειωμένη αγοραστική δύναμη του.

Η βιομηχανία, από την πλευρά της, έχει κάνει ό,τι ήταν δυνατό για τη συγκράτηση της νόμιμης αγοράς, προχωρώντας σε μετριασμένες αναπροσαρμογές των τιμών που δεν περνούσαν στον τελικό καταναλωτή ολόκληρη την αύξηση. Ειδικότερα, ο μέσος φόρος στον λεπτοκομμένο καπνό αυξήθηκε κατά 117%, ενώ η Μέση Λιανική Τιμή έχει αυξηθεί κατά 88% σε σχέση με 5 χρόνια πριν.

Τι προτείνουν παράγοντες της αγοράς
Με τους φόρους που επιβάλλονται στον λεπτοκομμένο καπνό να είναι ήδη δυσανάλογα υψηλοί σε σχέση με εκείνους που επιβάλλονται στα τσιγάρα, είναι εξαιρετικά κρίσιμο για την αγορά η φορολόγηση της εν λόγω κατηγορίας να παραμείνει σταθερή. Εφόσον κρίνονται αναγκαίες, οι όποιες αλλαγές στη φορολογία πρέπει σε αυτή τη φάση να επικεντρωθούν μόνο στα τσιγάρα και να εφαρμοσθούν με σταδιακές αναπροσαρμογές του φόρου σε βάθος 3ετίας, προκειμένου να μην διαταραχθεί η νόμιμη αγορά και ενισχυθεί εκ νέου το παράνομο εμπόριο.

Η αγορά των καπνικών προϊόντων έχει εμπράκτως αποδείξει πως συνεισφέρει στην προσπάθεια του κράτους για έσοδα από τα καπνικά προϊόντα. Στην κατεύθυνση της βιώσιμης συνέχισης αυτής της συνεισφοράς, ζητείται:

    η προστασία της νόμιμης αγοράς της μικρής λιανικής, τα 2/3 του τζίρου της οποίας βασίζονται στα καπνικά προϊόντα
    η αποτροπή ενός νέου κύματος νέων λουκέτων στη λιανική πώληση
    η εξασφάλιση της διατήρησης της βελτίωσης που έδειξε η νόμιμη αγορά το 2015, που θα εξασφαλίσει με τη σειρά της τα έσοδα του κράτους

Το διαβάσαμε στο paseges.gr