Κάθε Μάιο και προς το τέλος της Ανοιξης βλέπουμε να πετούν στον κήπο μας, εκτός όλων των άλλων, άσπρες πεταλούδες με χαρακτηριστικές μαύρες βούλες στα φτερά τους. Πρόκειται για την γνωστή πιερίδα του λάχανου (Pieris brassicae) ή αλλιώς πεταλόυδα-κάμπια των λαχανικών. Ανήκει στην οικογένεια των λεπιδόπτερων και η προνύμφη της (κάμπια) δημιουργεί πολλές καταστροφές σε λάχανα, μπρόκολα και κουνουπίδια. Η προσβολή μπορεί να δημιουργήσει μέχρι και την ολική αποφύλλωση των φυτών με αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή ή ακόμα και καταστροφή της καλλιέργειας.

Τό έντομο εχει πολλές γενιές, κυρίως τους ζεστούς μήνες του έτους και κατά τη διάρκεια του βιολογικού της κύκλου περνά από 4 στάδια, το αυγό, την προνύμφη (κάμπια), τη νύμφη  και το ακμαίο (πεταλούδα). Τα αυγά τοποθετούνται από τα ακμαία στην κάτω πλευρά των φύλλων των λαχανικών κατά ομάδες, έχουν κίτρινο χρώμα και είναι όρθια τοποθετημένα, το ένα δίπλα στο άλλο, με μήκος περίπου ένα χιλιοστό και φαινόνται με γυμνό μάτι. Η προνύμφη-κάμπια είναο πρασινωπού χρώματος με αναπτυγμένο κεφάλι και δυνατά σαγόνια. Εχει τρία ζεύγη πραγματικών ποδιών και πέντε ζεύγη ψεύτικων ποδιών στο πίσω μέρος του σώματός της. Είναι αδηφάγος (τρώει συνέχεια και πολύ) μέχρι να φτάσει στο στάδιο για να αρχίσει να νυμφώνεται. Τρώει άνθη, τρυφερούς βλαστούς αλλά κυρίως όμως τρέφεται με φύλλα τα οποία μπορεί να καταστρέψει τελείως. Εκτός από το φάγωμα των φύλλων μπορεί να μολύνει όλη την καλλιέργεια με μεγάλες ποσότητες περιττωμάτων. Μόλις φτάσει στην πλήρη ανάπτυξη της αναζητά μέρος για να νυμφωθεί. Το στάδιο της νύμφωσης συνήθως κρατά σχεδόν καθ όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Η νύμφη είναι μικρότερη και βραδύτερη από την προνύμφη (κάμπια) και το δέρμα της είναι ζαρωμένο στην αρχή το οποίο ανοίγει αργότερα και εμφανίζεται πιο λαμπερό. Το ακμαίο (πεταλούδα) εμφανίζεται αρχές της Ανοιξης όταν το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες, τρέφεται με νέκταρ από τα άνθη και αναζητά μέρος για να γεννήσει τα αυγά του.

Από τα στάδια της ζωής της πιερίδας του λάχανου θα σταθώ στο γεγονός πως μόνο στο στάδιο της προνύμφης δημιουργεί πρόβλημα στα φυτά. Στο στάδιο του αυγού δεν έχει καμία δραστηριότητα, η νύμφη δεν τρέφεται και το ακμαίο τρέφεται με νέκταρ από τα άνθη.
Σε βιολογικές καλλιέργιες που υπάρχει πρόβλημα δεν πρέπει να εξοντώσουμε ότι πετάει, αλλά να περιορίσουμε την προσβολή από την κάμπια. Για αυτό συνήθως χρησιμοποιούμε δραστικές ουσίες δεν εξοντώνουν όποιο πλάσμα υπάρχει στις καλλιέργειές μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το φυσικό πύρεθρο (εκχύλισμα από είδος χρυσάνθεμου), ιδανικό για βιολογικές καλλιέργειες και για την εξώντοση της κάμπιας. Πρέπει να γνωρίζουμε όμως πως μαζί με τα έντομα που βλάπτουν τα φυτά μας, μπορεί να θανατώσουμε και κάποιους ωφέλιμους οργανισμούς, οι οποίοι είναι σύμμαχοί μας.

Επίσης ο Βάκιλος Θουριγγίας (Bacillus thuringiensis), είναι ένας φυσικός εχθρός των λεπιδόπτερων. Ανήκει στα βακτήρια που εμφανίζονται στη φύση και σκοτώνει διάφορα έντομα. Ο Bacillus thuringiensis, είναι πολύ αποτελεσματικός στην καταπολέμηση των προνυμφών-κάμπιων των λεπιδόπτερων. Αδειοδοτήθηκε για να κυκλοφορήσει σαν βιολογικό εντομοκτόνο το 1960 και απο τότε έχει γίνει ένα σπουδαίο εργαλείο στα χέρια των βιοκαλλιεργητών και όχι μόνο (ερασιτέχνες μικροπαραγωγοί και άλλοι).
Οι νεαρές προνύμφες είναι ευαίσθητες στο βακτήριο, ενώ οι μεγαλύτερες σε ηλικία πρέπει να καταναλώσουν μεγαλύτερες ποσότητες για να θανατωθούν. Τα αυγά και τα τέλεια δεν προσβάλλονται. Η έγκαιρη και σωστή εφαρμογή του βάκιλου παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Μετά από μερικές ώρες που οι κάμπιες θα αφομοίωσουν το βακτήριο σταματάνε να τρώνε και να ζημιώνουν τα φυτά. Ο Βάκιλος Θουριγγίας παράγει σπόρια και κρυστάλλους πρωτεΐνης, η οποία σκοτώνει τις κάμπιες. μέσα σε λίγες μέρες. Συνήθως οι κάμπιες πεθαίνουν μετά από 2-5 μέρες. Ο βάκιλος είναι αποτελεσματικός μόνο εναντίον των προνυμφών και είναι τελείως ακίνδυνος για άλλα ζώα ή φυτά. Το βακτήριο μετά νεκρώνεται και αποσυντίθεται και ότι απομένει από αυτό όντας φυσικό προϊόν, απορροφάται στην τροφική αλυσίδα και έτσι δεν υπάρχουν δηλητηριώδη υπολείμματα που να απελευθερώνονται στο περιβάλλον.

Υπάρχουν δύο τύποι εντομοκτόνου με βάκιλο Θουριγγίας, ενάς σε μορφή σκόνης επίπασης και ένας σε υγρή μορφή για ψεκασμό. Μπορούμε να επιλέξουμε όποιο τύπο θέλουμε αρκεί να ακολουθήσουμε τις οδηγίες χρήσης. Η σκόνη επίπασης χρησιμοποιείται από ερασιτέχνες και μικροπαραγωγους για μικρές καλλιέγειες. Για μεγάλες εκτάσεις με λαχανικά είναι πρωτιμότρεο να γίνεται ψεκασμός με βάκιλο. Μπορούμε να προσθέσουμε ζάχαρη ή μελάσα στο διάλυμα που είναι έτοιμο για ψέκασμα. Τα δύο αυτά υλικά λειτουργούν ως προσκολλητικά αλλά και ως προσελκυστικά, και έτσι όντας γλυκά τα φύλλα οι κάμπιες της πιερίδας τρώνε περισσότερο και έχουμε γρηγορότερα αποτελέσματα. Καλό είναι να ψεκάζουμε και την κάτω πλευρά των φύλλων γιατί εκεί εκκολάπτονται οι νεαρές κάμπιες, οι οποίες είναι και πιο ευαίσθητες στο βάκιλο.

Ο πρώτος ψεκασμός πρέπει να γίνεται όταν έχουν μεγαλώσει τα πρώτα φυλλα από τα λάχανικά ή αν εντοπίσουμε τα αυγά ή τις πρώτες κάμπιες. Επαναλαμβάνουμε τον ψεκασμό μετά από 10-15 ημέρες, αν χρειαστεί. Αν στο μεταξύ βρέξει, επαναλαμβάνουμε τον ψεκασμό μετά την βροχή. Συνήθως ένα ψέκασμα αρκεί για να καταπολεμηθεί η κάθε γενιά. Ξαναψεκάζουμε εάν εμφανιστούν αυγά ή κάμπιες της επόμενης γενιάς. Συνήθως αρκούν 3 ψεκασμοί σε όλη την καλλιεργητική περίοδο. Γενικά οι χαμηλές θερμοκρασίες επιβραδύνουν την εκκόλαψη των αυγών αλλά και την ανάπτυξη των προνυμφών. Αν το Νοέμβριο με Δεκέμβριο που ο καιρός είναι ψυχρός, βλέπουμε ακόμη να υπάρχουν κάμπιες πάνω στα φυτά μας, καλά είναι να κανουμε και άλλο ένα ψεκασμό, ίσως για τελευταία φορά.

Το διαβάσαμε στο .geoponiko-parko.gr