Το κλάδεμα της ντοματιάς μας μετά από ένα σημείο ανάπτυξης κρίνεται αναγκαίο αν θέλουμε να έχουμε ένα φυτό όμορφο και εύκολα διαχειρίσιμο και φυσικά το κλάδεμα είναι συνδυασμένο με την υποστύλωση-στήριξη της ντοματιάς. Η τομάτα με το κλάδεμα διαμορφώνεται σε μονοστέλεχο φυτό.
Πως γίνεται
Αφαιρούνται όλοι οι πλάγιοι βλαστοί όταν το μήκος τους φτάσει τα 5 με 10 εκατοστά. Η αφαίρεση των νεαρών πλάγιων βλαστών μπορεί να γίνει και με το χέρι, επειδή είναι τρυφεροί και εύθραυστοι. Προσοχή όμως ώστε να μην τραυματίσουμε πολύ το φυτό.
Αφαιρώντας τους βλαστούς όσο ακόμη είναι μικροί, αποφεύγονται οι μεγάλες πληγές που επουλώνονται δύσκολα και αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης παθογόνων και μυκητιάσεων.
Το κλάδεμα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε εβδομάδα ώστε να αφαιρούνται οι πλευρικοί βλαστοί που παράγει συνεχώς το φυτό, ενώ παράλληλα το στέλεχος του φυτού πρέπει να υποστυλώνεται.
Οι τομάτες που κλαδεύονται, μπορούν να φυτευτούν σε πιο κοντινές αποστάσεις κερδίζοντας έτσι χώρο για πιο πολλά φυτά.
Κολπάκι: Βλαστοί που κλαδεύτηκαν, αν ξυστεί η βάση τους και μπουν ξανά στο χώμα, μπορούν να βγάλουν ρίζες και να δώσουν έτσι ένα νέο φυτό. 'Oταν όμως φυτέψετε τέτοια κλαράκια για να έχουν μεγαλέτερες πιθανοτητες να πιάσουν πρέπει ο ένας κόμπος ή κατα προτίμηση 2-3 κόμποι, να είναι κάτω από το έδαφος. Για τέτοιες φυτέψεις φυσικά απαιτείται ένα καλά λιπασμένο, καλοποτισμένο και μαλακό χώμα και μια θέση που να υπάρχουν αρκετές ώρες με σκίαση. Καλό είναι τις ωρες 14.00 - 17.00 να μην το βλέπει ο ήλιος ή αν αυτό συμβαίνει, βοηθά να βάλουμε ενα διχτυ απο πάνω ώστε να περιορίζεται η έντονη ακτινοβολία του ήλιου.
Κορφολόγημα τοματιάς
Αν θέλετε να επιταχύνεται την παραγωγή τομάτας, μπορείτε να προχωρήσετε στο κορφολόγημα (αφαίρεση της κορυφής του φυτού), 1,5 με 2 μήνες πριν το τέλος της συγκομιδής. Το κορφολόγημα εφαρμόζεται για να σταματήσει το φυτό να παράγει νέα φύλλα και ταξικαρπίες που δε θα προλάβουν να ωριμάσουν και παράλληλα για να αναγκαστεί να επιταχύνει την ωρίμανση των καρπών που ήδη έχει. Η κορυφή αφαιρείται μετά από 2-3 τουλάχιστον φύλλα από την τελευταία ταξιανθία του φυτού.
Αποφύλλωση τοματιάς
Καθώς τα φυτά μεγαλώνουν και όταν αρχίζει να ωριμάζει η πρώτη ταξικαρπία, αρχίζει και η διαδικασία της αποφύλλωσης, δηλαδή της αφαίρεσης των φύλλων που βρίσκονται κάτω από αυτήν. Η αποφύλλωση γίνεται για να επιτραπεί ο καλύτερος φωτισμός των καρπών που βρίσκονται κοντά στο στάδιο της ωρίμανσης, γιατί το άμεσο φως βελτιώνει την ποιότητα των καρπών.
Τα φύλλα στο στάδιο αυτό αφαιρούνται γιατί, καθώς αρχίζουν ή ήδη έχουν "γεράσει", δεν δέχονται αρκετό φωτισμό για φωτοσύνθεση και δε συνεισφέρουν στην παραγωγή.
Η αποφύλλωση συνεχίζεται μετά τη συγκομιδή των καρπών της κατώτερης ταξικαρπίας και όταν αρχίζει να ωριμάζει η αμέσως επόμενη ταξικαρπία, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
Υποστύλωση - στήριξη τοματιάς
Η τομάτα είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται έντονα και γι΄ αυτό έχετε δύο επιλογές για την υποστύλωση της.
Επιλογή Α: Να στηρίξετε το φυτό.
Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές στήριξης. Ο απλούστερος τρόπος στήριξης είναι χρησιμοποιώντας ένα στύλο. Ο στύλος μπορεί να είναι ξύλινος ή πλαστικός.
Προσοχή: Αποφύγετε τη χρήση μεταλλικών στύλων (εκτός και αν είναι καλυμμένοι με ουδέτερο υλικό), γιατί θερμαίνονται πολύ από τον ήλιο και το φυτό θέλει να τους αποφύγει.
Βάλτε το στύλο μέσα στο έδαφος πριν σπείρετε τους σπόρους ή μεταφυτέψετε τα φυτά. Έτσι δεν θα πληγώσετε το ριζικό σύστημα του φυτού κατά την τοποθέτηση του στύλου.
Καθώς το φυτό αναπτύσσεται θα πρέπει να κόβετε τους πλάγιους βλαστούς που αναπτύσσονται, ώστε να ενθαρρύνετε την προς τα επάνω ανάπτυξη. Δένετε κατά διαστήματα το μίσχο του φυτού στο στύλο.
Άλλος τρόπος στήριξης είναι με τη χρήση κλουβιού. Τοποθετείτε ένα κύλινδρο από πλέγμα περίφραξης με μεγάλα μάτια, γύρω από το μέρος που αναπτύσσεται η τοματιά. Οι βλαστοί της τοματιάς περνούν μέσα από τα ανοίγματα του πλέγματος και στηρίζονται. Ο τρόπος αυτός στήριξης παρουσιάζει όμως και προβλήματα.
Είναι πιθανό να μη μπορείτε να μαζέψετε τις τομάτες που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί και γενικά δυσκολεύει η πρόσβαση στα μέρη του φυτού που είναι μέσα στο κλουβί. Τα τμήματα του φυτού που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί είναι επιρρεπή στις μυκητιακές μολύνσεις λόγω του κακού αερισμού και της έλλειψης φωτός. Δε μπορείτε να σκαλίσετε το χώμα γύρω από το φυτό γιατί σας εμποδίζει το κλουβί.
Αντί για στύλους ή κλουβιά μια άλλη λύση που μπορείτε να αναπτύξετε είναι ένα σύστημα από οριζόντια σύρματα και κατακόρυφους σπάγκους. Τα οριζόντια σύρματα τοποθετούνται σε ύψος 1,80 με 2,00 μέτρα πάνω από τη γραμμή φύτεψης των ντοματιών. Από το σύρμα και πάνω από κάθε φυτό, ξεκινούν κατακόρυφοι σπάγκοι οι οποίοι καταλήγουν στο χώμα.
Προσοχή: Το άκρο του σπάγκου που καταλήγει στο χώμα συνίσταται να μην δένεται πάνω στο φυτό αλλά να στερεώνεται σε ένα πασσαλάκι τοποθετημένο δίπλα στο φυτό. Αν όμως το δέσετε στο κάτω μέρος του κορμού του φυτού κάντε το με τρόπο που δεν θα σφίγγει το κορμό.
Γύρω από τους σπάγκους αναπτύσσονται και στερεώνονται οι τοματιές. Εννοείται ότι στις άκρες και ενδιάμεσα του συστήματος, θα υπάρχουν στύλοι που στηρίζουν το όλο σύστημα.
Επιλογή Β: Να μην κάνετε τίποτα και να αφήσετε το φυτό να αναπτυχθεί ελεύθερα.
Αργά ή γρήγορα θα λυγίσει κάτω από το βάρος και πλήθος των τοματιών. Θα συνεχίσει όμως να αναπτύσσεται. Αυτός ο τρόπος μη-στήριξης, κάνει το φυτό επιρρεπές σε μυκητιακές προσβολές καθώς τα φύλα του είναι κοντά στο χώμα, δεν τα βλέπει ο ήλιος και δεν αερίζονται.
Μπορείτε όμως για να μειώσετε τα μειονεκτήματα προς το μέρος που θα γύρει η ντοματιά να έχετε πιο πριν τοποθετήσει κλίματα ώστε να ακουμπήσουν πάνω τους.