Εάν επιθυμείτε ο κήπος σας να γεμίσει από όμορφα, καλοσχηματισμένα και υγιή φυτά θα πρέπει προτού προχωρήσετε στο σχεδιασμό και την οργάνωσή του να εξετάσετε προσεκτικά τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτόν. Οι εδαφοκλιματικοί παράγοντες είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη βλάστηση, καθώς είναι εκείνοι που θα καθορίσουν την επιλογή των κατάλληλων φυτών, έτσι ώστε όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά να αναπτυχθούν και σωστά (καλοσχηματισμένοι ή εύγευστοι καρποί, γυαλιστερό φύλλωμα, πλούσια ανθοφορία).
Το έδαφος-χώμα αποτελεί το θεμέλιο στοιχείο της κατασκευής ενός κήπου, καθώς πάνω του βασίζεται η εγκατάσταση των φυτών, όπως και των λοιπών σκληρών υλικών που συμμετέχουν στις κατασκευές και τη συνολική δομή του εξωτερικού μας χώρου. Είναι το μέρος όπου αναπτύσσεται το ριζικό σύστημα των φυτών και το υλικό εκείνο από το οποίο αντλούν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για την ανάπτυξη και τη συντήρησή τους. Είναι ο παράγοντας που αγκαλιάζει και συνοδεύει τη βλάστηση μας σε ολόκληρο τον κύκλο της ζωής της, της παρέχει ασφάλεια και στήριξη και είναι το στοιχείο που θυμίζει έντονα στον άνθρωπο την σχέση του με το φυσικό περιβάλλον και την ύπαιθρο.
Ένα έδαφος μπορεί να είναι πλούσιο, με καλή αποστράγγιση ή να ανήκει σε τρεις βασικές κατηγορίες: αμμώδες ελαφρύ, βαρύ αργιλώδες ή άγονο, σε κάθε μια από τις οποίες ευδοκιμούν συγκεκριμένα είδη φυτών μόνο. Για ξερά, άγονα ή αμμώδη εδάφη προτιμήστε δέντρα όπως: η ελιά, ο ευκάλυπτος, η ακακία, το πεύκο, η συκιά, το κυπαρίσσι, η δάφνη, θάμνοι και πολυετή όπως: η αγγελική, η λεβάντα, το δενδρολίβανο, το λιγούστρο, το γιούκα, το ευώνυμο, ο πυράκανθος, η λυγαριά, αναρριχώμενα όπως: η διμορφοθήκη, η ρολογιά, το κίτρινο γιασεμί και ετήσια όπως: ο ηλίανθος, η πετούνια, ο κατιφές, και το σκυλάκι. Αντίθετα για μέτρια ή βαριά αργιλώδη εδάφη τοποθετήστε δέντρα όπως: το πλατάνι, ο σφένδαμος, η ιτιά, η καρυδιά και θάμνοι όπως: ο φιλάδελφος, το κυδωνίαστρο και το βίβουρνο.
Ανάλογα με την οξύτητά του (pH) χαρακτηρίζεται ως όξινο (pH <7,7), ουδέτερο (pH=7,7) ή αλκαλικό (PH>7,7). Σε όξινα εδάφη ευδοκιμούν είδη οξύφιλα όπως: η ορτανσία, η καμέλια, η γαρδένια, η φτέρη, το έλατο, η καστανιά, το ροδόδεντρο και η κουμαριά. Ενώ για αλκαλικά ιδανικά θεωρούνται: ο πλάτανος, η χαρουπιά, το πεύκο, το δενδρολίβανο, το πυξάρι, η μυρτιά, ο ταξός, το τριαντάφυλλο κ.α. Τα περισσότερα ελληνικά εδάφη χαρακτηρίζονται ως προς την οξύτητά τους ως ελαφρώς αλκαλικά.
Η περιεκτικότητά του εδάφους σε ασβέστιο χαρακτηρίζει την ποιότητα του ως προς τη δυνατότητα καλλιέργειας, καθώς σε ποσοστό άνω του 20% (μαργώδες έδαφος) θεωρείται ακατάλληλο για τη δημιουργία κήπου. Η ποιότητά του διαμορφώνεται και από την ποσοστιαία σύστασή του στα τρία βασικά στοιχεία, όπως είναι το άζωτο (Ν), ο φώσφορος (Ρ), το κάλιο (Κ), καθώς και στα λοιπά ιχνοστοιχεία όπως: ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και το μαγνήσιο, τα οποία χαρίζουν στο φυτό όλα τα απαραίτητα συστατικά για τη σωστή και υγιή ανάπτυξή του. Η οργανική ουσία που περιέχει, είναι αυτή που χαρίζει στο χώμα μας το επιθυμητό σκούρο χρώμα και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για βλάστηση, ανθοφορία και καρποφορία. Τα χώματα για την κατασκευή νέων κήπων προέρχονται κυρίως από ανασκαφές γι’ αυτό πάντα χρήζουν εμπλουτισμού και βελτίωσης. Ιδανικά βελτιωτικά θεωρούνται η ζωική κοπριά (καλά χωνεμένη), ο χούμος και όλες οι φυσικές η τεχνητές κομπόστες.
Το κλίμα και το μικροκλίμα αποτελούν εξίσου σημαντικούς παράγοντες που χαρακτηρίζουν την ποιότητα ενός χώρου και τις δυνατότητές του για καλλιέργεια. Διαμορφώνονται από τις μεταβολές διαφόρων συνθηκών όπως: η θερμοκρασία και το επίπεδο υγρασίας (μορφή βροχής, ατμοσφαιρική). Συγκεκριμένα το κλίμα ενός χώρου αναφέρεται στο σύνολο των μετεωρολογικών φαινομένων της περιοχής (θερμοκρασία, ηλιοφάνεια, υγρασία, άνεμος, ατμοσφαιρική πίεση, βροχοπτώσεις, παγετός), ενώ το μικροκλίμα (τοπική ατμοσφαιρική ζώνη) καθορίζεται από τις συνθήκες που επικρατούν σε μια περιορισμένη περιοχή κοντά στη επιφάνεια του εδάφους και στο ύψος της βλάστησης των φυτών. Το κλίμα που επικρατεί στην εκάστοτε περιοχή θα καθορίσει και τα φυτά που μπορούν να ευδοκιμήσουν και να ομορφύνουν με την παρουσία τους έναν κήπο. Στον ελληνικό χώρο επικρατεί το μεσογειακό κλίμα, που μεταφράζεται σε ήπιους, βροχερούς χειμώνες, ζεστά και ξηρά καλοκαίρια, με το φθινόπωρο και την άνοιξη να έχουν μικρή μα ιδιαίτερα καθοριστική διάρκεια για την ανάπτυξη των φυτών μας. Χαρακτηριστικότερα είδη αυτού του κλίματος είναι η ελιά, το πεύκο, η βελανιδιά και από τα εσπεριδοειδή κυρίως η πορτοκαλιά και η λεμονιά.
Το κλίμα του κήπου μας αποτελεί έναν παράγοντα στον οποίο δεν μπορούμε να επέμβουμε, απλά τον μελετάμε και προσαρμόζουμε την επιλογή των ειδών φύτευσης ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν και σύμφωνα με τους μηχανισμούς αντοχής τους σε αυτές. Το μικροκλίμα που επικρατεί στο χώρο μας μπορούμε όμως να το βελτιώσουμε έξυπνα, διαλέγοντας τα κατάλληλα φυτά ή δημιουργώντας άκρως λειτουργικές κατασκευές. Φυτεύοντας αειθαλή ή φυλλοβόλα φυτά μπορούμε να φιλτράρουμε κρύους ή θερμούς ανέμους, κατασκευάζοντας φράκτες ή τοίχους μπορούμε να προστατέψουμε τα φυτά μας από έντονα καιρικά φαινόμενα, ενώ με την υιοθέτηση τεχνητών λιμνών ή τρεχούμενου νερού (καταρράκτες, πίδακες) πετυχαίνουμε τα κατάλληλα επίπεδα υγρασίας, ώστε να μειώνεται έξυπνα η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια των θερμών καλοκαιρινών ημερών.
Το έδαφος, το κλίμα και το μικροκλίμα της κάθε περιοχής αποτελούν τα χαρακτηριστικά που θα καθορίσουν την ποιότητα του κήπου που μπορούμε να αποκτήσουμε. Φύτευση, σύνθεση και οργάνωση θα πρέπει να διέπονται κυρίως από τις δυνατότητες του κήπου μας, ώστε το κηποτεχνικό αποτέλεσμα να ανταποκρίνεται των προσδοκιών μας, να εναρμονίζεται με το περιβάλλον και πάνω απ’ όλα να έχει διάρκεια μέσα στο χρόνο. Μελετήστε τα χαρακτηριστικά του δικού σας χώρου και δημιουργήστε έναν κήπο «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα σας.
Πηγή: www.4myhouse.gr
Δείτε επίσης: